PROBEER HET MAAR NIET TE BEGRIJPEN.
Jaren geleden las ik een opmerkelijk artikel over een psychotherapeut en een hoogleraar psychologie die samen een bezoek brachten aan een paar Afrikaanse Bosjesmannen, geëerde sjamanen, in de Kalahariwoestijn.Via een tolk vroeg de belangrijkste sjamaan aan de psychotherapeut hoe hij in het westen de mensen gewoonlijk hielp. De psychotherapeut vertelde hem dat hij met zijn cliënten over hun problemen sprak om erachter te komen wat er aan de hand was. De sjamaan was zó verbaasd over dit antwoord dat hij de therapeut beleefd vroeg: “En vertelt u me eens, heeft u daar ooit iemand mee geholpen?” De psychotherapeut was zó ondersteboven van deze reactie dat hij de sjamaan zei: “Ja, ik veronderstel dat ik hierdoor altijd de mensen heb geholpen, maar misschien is dat niet zo?” Hij luisterde vervolgens naar de werkwijze van de sjamaan.
De sjamanen benaderen het leven totaal anders. Zij benaderen het leven vanuit het grote mysterie. In plaats van het gedrag proberen te analyseren van de mensen die naar hen toekomen, moedigen de sjamanen – als grote zieners en genezers – de mensen aan om te gaan dansen of om door middel van het schudden of verstillen van het lichaam zo innerlijke geesten wakker te maken. Dus in plaats van te proberen onzekerheden op te helderen of dingen uit te leggen aan mensen, vergroten de sjamanen liever het ontzag en verwondering voor het mysterie, vanuit de overtuiging dat de problemen van het leven veel te complex zijn voor ons mensen om ze te begrijpen. Het gaat er bij hen juist om om ze niet te begrijpen! Om ze los te laten, angst en vrees ruimte te geven in de wijde stilte en ze over te dragen aan de hogere krachten en machten.
In mijn oren klinkt dat heel verheugend, helder en aannemelijk. Iets in mij zegt hierop direct jaaaa.
Maar in de oren van de meeste mensen komt waarschijnlijk meteen de vraag naar boven: Maar als we dat niet doen, zullen we dan ooit een echt antwoord krijgen op ons probleem? Zullen we dan nog geholpen kunnen worden?
Laten we eerlijk zijn: hebben we ooit een echt antwoord op onze problemen gehad? Er is naar ons geluisterd en we hebben een paar aanwijzingen gekregen…maar een echt antwoord? De betekenis aan alles geven, het uitleggen en verklaren, het weten hoe de vork in de steel zit van een probleem dat vaak in de ziel zijn oorsprong heeft en verbonden is met een wereld van emoties, invloeden en onbegrijpelijke oorzaken. Hebben we daar een helder antwoord op? Het feit dat een professioneel naar ons luisterde was misschien al genoeg om wat meer ruimte in onze geest te scheppen. Om met wat meer afstand naar onszelf en ons probleem te kunnen kijken.
Krishnamurti is hierin als een sjamaan net zo radicaal en absoluut. Hij zegt: “het kunnen stilleggen van het denken brengt alles op zijn plaats terug. Orde is de hoogste deugd, is werkelijke vrede waar juist de wereld zo mank aan gaat…”
En dat is het mysterie eigenlijk, die innerlijke vrede, die hoogste orde, die zich zomaar opent wanneer het drukkende systeem-denken niet langer heer en meester van onze emoties is. Het betekenis aan alles geven, het uitleggen en verklaren, het weten. Er is in de mens een ruimte, een Leegte, het Zelf dat alle erkenning en alle begrip te buiten gaat, en die geblokkeerde energie weer aan het stromen krijgt.
Durven we de magie van de Leegte om ons en in ons te voelen? Durven wij in te zien dat het leven veel te complex is om te kunnen doorgronden met ons denken? Durven we in te zien dat wij niet ons denken, niet onze gevoelens maar de oneindige Leegte zijn? Geef dan jezelf maar vrij af en houd je nergens meer mee bezig.
Of… ben je té verknocht aan je eindeloos ingewikkelde rationele geneuzel? In dat geval, neuzel er lustig op los en maak het leven vooral heel moeilijk.