STILLE TOESCHOUWER

STILLE TOESCHOUWER

Je kunt je eigen leven nooit schrijven van tevoren.
Wie kan ooit de film van zijn eigen leven bedenken? Hoe kun je als kind enig idee hebben welke weg je zou gaan bewandelen naar het huis waarin je nu woont? Hoe vaak ben je niet onderweg op een dwaalspoor gebracht door onverwachte gebeurtenissen die patsboem! je leven een compleet andere wending hebben gegeven? En hoe vaak heb je niet onoverkoombare kruispunten moeten oversteken die achteraf toch overkoombaar bleken? Nooit kun je je leven schrijven van tevoren.

Wie had bijvoorbeeld kunnen vermoeden dat mijn eenvoudige en integere leven-op-leeftijd, waarmee ik me heel tevreden voelde (hoewel een beetje saai, bedenk ik me achteraf) plotseling doorbroken zou worden door de komst van een expressieve minnaar uit het verre Zuid-Afrika? Wie had dat ooit kunnen bedenken? Ik niet. Zelfs mijn verlangen reikte daar niet naar uit. Wie veranderde mijn leven zo onstuimig van een vrije ‘krummelwereld’ naar een leven dat ik – met verbazende graagte overigens – moet delen met iemand die er andere ideeën en andere gewoontes op nahoudt? Als iemand mij dit beeld van tevoren getekend had, was ik hard weggelopen. Wie schrijft dit leven? Ik niet. Want hoe moeilijk is het om twee eigenzinnige persoonlijkheden, met beiden een veelzijdig vol leven achter de rug, in één leven samen te brengen? Welk deel in mij moet zich dan aanpassen? Welk deel in de ander? Wat heb ik mij op de hals gehaald terwijl ik weet dat de weg terug niet mogelijk is?

Dat klinkt als een onvermijdelijk juk, maar dat is het niet. Ik heb mij niets op de hals gehaald. Er is mij daarentegen iets nieuws in de schoot geworpen: en dat heet vreugde. Vreugde die ik herken als nieuw. Ik ben mij bewust dat dit nieuwe filmfragment mij iets leert dat ik anders nooit in die mate zou kunnen leren. Leren met liefde en humor te leven, kortom vreugde. Dat kan alleen samen uitgevonden worden. Enfin, dat geldt momenteel voor mijn leven tot aan nu.

Wie schrijft de film van ons leven? Geen idee. Dat onze film continu verandert, is duidelijk genoeg. En dat elke verandering een opening is naar een diepere laag in onszelf, dat is ook duidelijk. En dat degene die de film van ons leven bedenkt ons in een richting duwt die ons een steeds ruimer inzicht wil geven in onszelf, dat is voor mij klaar als een klontje.

Maar realiseren we ons dat de film van onszelf bekeken kan worden? Door een stille toeschouwer?
En zijn we ons bewust dat wijzelf ten allerdiepste die stille toeschouwer zijn?
Stil en onveranderlijk kijkt het diepste van onszelf naar al die veranderlijke persoonlijkheden die met volle ik-overtuiging de rollen spelen waarmee we ons identificeren. Soms verdrietig, soms wanhopig, soms verlangend, soms vol vreugde, soms woedend…de stille toeschouwer blijft met rust kijken naar al die beelden. Waardoor uiteindelijk de emoties en de onrustige gedachtes van alle veranderlijke filmrollen in de ruimte en diepte oplossen…door de stilte.
Onder elk verhaal, hoe emotioneel ook, ligt een stille toeschouwer. Kunnen we zo naar onszelf kijken?