Mensen vertellen mij vaak dat ze het moeilijk vinden om niet in hun gedachtes te schieten tijdens de les.
Ik vertel hun dat dat zo begrijpelijk is omdat ons dagelijkse hoofd praktisch alleen maar uit gedachtes bestaat. Gedachtes beheersen ons en wij leven dóór onze gedachtes. Hoe zouden we dan zo makkelijk al die bedenksels in een paar uurtjes weg kunnen schuiven terwijl onze gedachtes en emoties ons hele leven lang onze enige ‘hoofdmoot’ zijn? Gedachtes zijn als elastiekjes die altijd weer terugspringen. Of een varkensstaartje dat – ook al wil je de krul eruit halen – direct weer in de krul terugdraait.
Toch is de vraag van de mensen altijd weer hetzelfde:
“Ik wou (zucht…) zo graag eens even mijn hoofd leegmaken want ik voel dat dat zó bevrijdend is. Hoe kan ik dat dan doen?”
Vooropgesteld moet worden dat ons brein uiterst belangrijk is. Zonder gedachtes kunnen we niets. Niet praten, niet zorgen voor onszelf en de mensen om ons heen, niet werken, geen technische problemen oplossen, geen boodschappen doen, geen huizen bouwen of afspraken maken. Zonder denken zouden we niet kunnen leven. Dus denken is, praktisch gezien, een belangrijke weg om leven mogelijk te maken. Dat staat voorop.
Maar… het is niet de enige weg. Er is een deel van ons leven dat niet beredeneerbaar en analyseerbaar en meetbaar is. Als we de zon als een vurige bal zien ondergaan, dan stokt heel even onze adem. Als we de geur van een bloem opsnuiven of een merel op een tak in het vroege voorjaar ineens horen fluiten, dan worden we heel even stil. En als we daarbij uitroepen. ‘o hoor, wat mooi!’ dan lijkt het net of onze woorden die tere klanken een beetje kapot maken.
Er zijn dingen waar je met je woorden niet aan moet komen en waar geen taal voor is. Daar moet je alleen maar stil naar kijken of luisteren en meer niet.
Heel moeilijk. Voor alles moet een oorzaak of een aanleiding zijn, alles willen we met ons denken in de gaten houden waardoor zorgen en stress ons dagelijkse voer zijn met een groot gebrek aan simpel vertrouwen of een beetje lichte speelsheid.
De waarheid is in onze ogen een boek dat uit logica bestaat en waar voor elk probleem een rationele oplossing te vinden moet zijn. Daarom is een professor of een geleerde in onze ogen de heiligste onder ons allen.
Maar dat is niet zo. Ons leven kan in één seconde een andere wending nemen waar geen geleerde of analytische geest iets zinnigs over had kunnen zeggen. Trump is zomaar president van Amerika geworden.
Kortom, er is in het leven een grote factor onbestendigheid, onbenoembaarheid of onbenaderbaarheid die alle logica plots uit handen slaat en waar we niet met woorden aan uitkomen. Er gebeuren uiteindelijk maar heel weinig dingen die we kunnen beredeneren, voorspellen of rationeel kunnen verklaren. Veel dingen blijven voorgoed een mysterie voor ons denkhoofd.
Maar een van die uiterst belangrijke maar onbenoembare mysteries is onze eigen innerlijke geest. Diep vanbinnen is er in ons een wereld die net als een geurige bloem of een onmetelijk wijd landschap alleen maar ‘geschouwd’ kunnen worden, dus in stilte gadegeslagen kunnen worden. Zelfs gedachtes verstommen als we onszelf gadeslaan.
Maar de mens, die opgegroeid is met nuttig denken, weet niet hoe hij bij zijn diepe innerlijke geest kan komen want dat betekent dat hij zijn denkmachine even uit moet zetten om die niet meer ‘de hoofdmoot’ te laten zijn.
Toch wordt hij vaak diep doodmoe van dat domme kakelende stemmetje in zijn hoofd dat het altijd beter weet en kritiek op hem uitoefent. Bovendien voelt hij dat dat stemmetje niet klopt. Erger nog…hij vermoedt zelfs dat hij dat stemmetje helemaal niet is!
En zijn intuïtie heeft het bij het rechte eind.
Ja, wij zijn – ken u zelve – ten diepste die stille geest voorbij dat denkstemmetje. Wij zijn die stille totale wereld die innerlijk bekeken kan worden. Een immens wijde wereld die geen gepraat en gediscussieer kent. Heerlijk! Ineens voelen we wat werkelijk leven is. In al zijn pure simpelheid.
Even ontmoet we ons wezenlijke ‘ik’ als iets dat we diep weggeborgen hadden, en waar we ons hele leven al onbewust naar op zoek waren. Wow, dat ben ik dus echt!
Maar dat is een proces dat we meestal niet één twee drie instant ervaren. De meeste mensen hebben daar tijd voor nodig, – en geduld want ons denken is hardnekkig – bovendien moeten we aan het, voor sommige wat angstige, idee wennen dat het binnenin vrij en leeg is!
Dat is wat we in de les oefenen.
En als we dat weer kwijt raken, dat bevrijdende stille niks…niks erg. Eenmaal het deurtje op een kiertje gezet, dan kan dat alleen maar verder opengaan. Een verlangen is gewekt. Steeds weer opnieuw.
Leren niks te doen en onszelf los te laten in de geest (‘open mind’). Daar gaat het om. Dan komt de vreugde vanzelf op ons af en wordt het hart ruim. Dat zijn de ingrediënten van een feestje wonderbaarlijke lichte vreugde.
Ik denk uiteindelijk dat iedereen, vroeg of laat, dit ééns wil gaan beleven.